Lincoln

Rok produkcji:	2012
Reżyser:	Steven Spielberg
Scenarzysta:	Tony Kushner
Gatunek:	Biograficzny, polityczny

Lincoln, Lincoln, Lincoln... i cóż ja mam z nim zrobić? Niby interesujący, niby dobrze zrealizowany, niby oscarowy - a jednak czegoś mi w nim brakuje. Zacznijmy od tego, że tematyka wojny secesyjnej nie jest mi najbliższą w świecie. Jest ciekawa, o tak, ale myślę, że na tym moje zainteresowanie się kończy. Poza tym, wszystko w tym filmie jest tak monumentalne, a każdy gest prezydenta Lincolna tak pełen powagi? pewności? niewyczerpanej dobroci? Nie do końca wiem, jak to opisać. Film niby wciąga (przeważnie wtedy, gdy zaczyna mówić Daniel Day-Lewis, jednak po pewnym czasie nawet to staje się nudne), ale chwilami miewałam wrażenie, że jest bardziej schematyczny od przeciętnej komedii romantycznej.

Teraz czas na kilka słów o historii. Tuż pod koniec wojny Abraham Lincoln (Daniel Day-Lewis) ma jedno pragnienie - wprowadzić trzynastą poprawkę do konstytucji, a tym samym znieść niewolnictwo i podarować wielu osobom wolność. Powiedzenie o tym, że nie jest to łatwe zadanie, byłoby ogromnym niedomówieniem. Gdzieś tam w tle miga konflikt prezydenta z jego żoną (Sally Field), która wciąż nie może pogodzić się ze śmiercią syna. Z tego też powodu nie pozwala swojemu drugiemu dziecku (Joseph Gordon-Levitt), by pojechało walczyć na wojnie. Właściwie przez cały czas trwania filmu śledzimy drogę, jaką musiał przejść ukochany prezydent Amerykanów, by osiągnąć wymarzony cel.

W tym miejscu, dochodząc do krótkiej wzmianki o grze aktorskiej, muszę się zgodzić z większością i przyznać, że Daniel Day-Lewis zagrał znakomicie. Był naturalny; w każdej scenie można było w nim  dostrzec prostotę bycia prezydentem (o ile można tak powiedzieć). Sprawił, że postać, w którą się wcielał, po pewnym czasie miała swoje rozpoznawalne gesty, miny, kwestie - pod koniec seansu miałam wrażenie, że jest moim znajomym - byłam w stanie przewidzieć, co zaraz powie lub zrobi. Dobrze poradziła sobie również Sally Field (tak jak Day-Lewis nominowana do Oscara), choć myślę, że jej postać niepotrzebnie została wykreowana na taką, przy której Lincoln wyda się prawie świętym (wszechobecna idealizacja głównego bohatera była wręcz dobijająca). Właściwie nie mam większych zastrzeżeń do strony aktorskiej tego filmu - pozostali artyści także całkiem dobrze sobie poradzili, zarówno Tommy Lee Jones, jak i Joseph Gordon-Levitt stworzyli kreacje godne uwagi.

Każdy twórca pragnie manipulować odbiorcami swojego dzieła. Chce wywrzeć na nich określone wrażenie, wzbudzić dane uczucia - słowem - pociągać sznurkami naszych emocji i opinii. Najciekawsze jest to, że w pewnym stopniu jesteśmy tego świadomi, i często zdarza się, iż z uśmiechem/ze łzami w oczach pozwalamy reżyserowi na poprowadzenie nas przez kolejkę czekających na nas odczuć. Tak też chciał zrobić Steven  Spielberg, ba, chciał, to mało powiedziane. I to, niestety, widać. Zabiegi, które po temu poczynił, są tak przejrzyste, tak nachalnie wyeksponowane, że w rezultacie przestają na nas oddziaływać. Dajmy na to tę nieszczęsną postać Abrahama Lincolna - z jednej strony kochający ojciec, z drugiej nieugięty polityk, idealista, a jednocześnie pozostaje człowiekiem, który także się myli - wszystko zostało dopasowane we wręcz sztucznie idealnych proporcjach, a jak wiadomo, ciasto wychodzi lepiej, gdy pozwolimy sobie na odrobinę swobody. Tytułowy bohater jest sztucznie stworzony na takiego, którego nie da się nie lubić, i właśnie z tego powodu - z tego z góry narzuconego nam braku wyboru - tak bardzo irytuje (oczywiście, nie na początku, na początku jest się zachwyconym, by po pewnym czasie stwierdzić, że coś jest nie tak).

Muzyka Johna Williamsa w tym filmie jest, według mnie, raczej mało rozpoznawalna i stapia się z tłem. W zasadzie nie można jej nic zarzucić, ale też nie zachwyca jak inne dzieła tego kompozytora. Co prawda, próbowałam jej posłuchać "na sucho", ale był to raczej nieudany eksperyment, gdyż wtedy brzmiała zupełnie nijako, jak zlepek innych melodii, który zapodział swój sens. Na uwagę zasługują jednak zdjęcia Janusza Kamińskiego, które są po prostu świetne (jak zwykle). Jest to, moim skromnym zdaniem, najlepsza rzecz w tym filmie, oprócz gry aktorskiej.

Lincolna można porównać do idealnie skrojonego garnituru - tak idealnie, że żaden człowiek ze swoimi niedoskonałymi cechami budowy nie będzie się w nim czuł dobrze. Brakowało tu swobody, pewnej dawki wahania, obiektywizmu, która pozwoliłaby na przeżywanie tego filmu, na zadawanie pytań i poszukiwanie odpowiedzi, a nie tylko bierne oglądanie czegoś gotowego, skończonego, co podano nam pod nos. Z tego też powodu w wielu momentach fabuła nudzi, bo wszystko wiemy, bo nie ma tu nic nowego - i właściwie tylko świetne zdjęcia i popisy aktorskie, a także myśl "kurczę, przecież to film nominowany do Oscara", skłania do tego, by dać szansę tej produkcji, a po wyjściu z kina z żalem pomyśleć, że naprawdę mogło być lepiej. Smutno mi się robi na myśl, że Spielberg miał nieomal wszystko, by stworzyć arcydzieło, a wyszło, jak wyszło.

	B	C
Ocena:	7/10	-/10